Elinizdeki eserde, Muallim Naci Efendi’nin çevirisini yaparken esas aldığı basma metin tesbit edilmiş; bu neşirdeki bazı eksiklik ve yanlışların mütercimin tercümesine de aksettiği örneklerle gösterilmiştir. Ayrıca, Naci’ye ait tercümelerin çoğu doğru bulunmakla birlikte birkaçı tenkit edilmiş; o özdeyişerin nasıl çevrilmesi gerektiği meselesi üzerinde de durulmuştur. Bahsin ardından mütercimin tercüme çeşitleri hakkındaki sınıflandırması nakledilmiş ve çevirisinin bunlardan hangilerine dahil edilebileceği, seçilen birkaç nümuneyle açıklanmıştır. Naci’nin bu eserdeki özdeyişleri birer cümleyle tercüme etmek yerine, çevirdikten sonra şerh etmesinin daha faydalı olacağı görüşü belirtilmiş; ayrıca nazmen tercümenin, nesre göre daha tercihe değer bulunduğu da anlatılmıştır.

Bu tanıtma, inceleme ve değerlendirme fasıllarının ardından, Muallim Naci Efendi’nin “Emsal-i Ali” tercümesinin metni, yeni harflere ve günümüz Türkçesine çevrilerek sunulmuştur.